Wat is Ayurveda en wat kan je ermee?

Ayurveda, een eeuwenoude gezondheidsleer uit India, biedt een holistische benadering voor een gelukkig en gezond leven. Deze leer geeft leef- en voedingsadviezen en biedt diverse behandelmethoden om je welzijn te verbeteren. Ayurveda past zich aan het individu aan, waardoor het effectiever kan zijn dan generieke gezondheidsadviezen.

De Elementen en Tridosha’s in Ayurveda

Centraal in Ayurveda staan de vijf elementen: aarde, water, vuur, lucht en ruimte. Deze elementen vormen de basis van alles wat we zien en aanraken, inclusief onszelf. Deze elementen zijn ingedeeld in drie biologische energieën, bekend als de Tridosha’s: Vata, Pitta en Kapha.

Vata Dosha

Vata is samengesteld uit lucht en ruimte en zetelt voornamelijk in de dikke darm. Het reguleert bewegingsprocessen in het lichaam zoals de bloedsomloop en de ademhaling. Vata heeft eigenschappen zoals droog, koud en beweeglijk.

Pitta Dosha

Pitta bestaat uit vuur en een klein beetje water en bevindt zich vooral in de dunne darm. Het is verantwoordelijk voor transformatieprocessen zoals de spijsvertering en de hormoonhuishouding. Pitta’s eigenschappen zijn heet, scherp en olieachtig.

Kapha Dosha

Kapha is samengesteld uit aarde en water en zetelt voornamelijk in de maag. Het zorgt voor stabiliteit, celvorming en smering van gewrichten. Kapha’s eigenschappen zijn zwaar, koud en kleverig.

Ayurveda en voeding

In Ayurveda wordt voeding aangepast aan je specifieke dosha om balans te behouden. Zo kunnen bepaalde voedingsmiddelen Vata, Pitta of Kapha verhogen of verlagen. Bijvoorbeeld, in een koud en vochtig klimaat zoals Nederland, kan Kapha snel de overhand krijgen. Daarom is het verstandig om zwaar en afkoelend voedsel zoals kaas en melk te vermijden als je aanleg hebt voor Kapha.

Ayurvedische behandelingen

Als voeding alleen niet voldoende is om balans te behouden, biedt Ayurveda verschillende behandelingen. Voorbeelden zijn therapeutisch braken voor een teveel aan Kapha, laxeren voor Pitta, en klisma’s voor Vata. Ook zijn er de bekende Ayurvedische massages met verwarmde kruidenolie die zowel ontspannend als gezondheidsbevorderend zijn.

Het belang van Srotas en Ama
Srotas: Transportkanalen

Ayurveda benadrukt het belang van de srotas, of transportkanalen, die essentieel zijn voor de circulatie van voedingsstoffen en afvalstoffen. Blokkades in deze kanalen kunnen leiden tot gezondheidsproblemen.

Ama: Afvalstoffen

Ama, of afvalstoffen, worden gezien als de wortel van alle ziekten. Ze ontstaan door onverteerde voedingsstoffen en emotionele stress en kunnen zich in het lichaam ophopen, wat leidt tot gezondheidsproblemen. Het regelmatig reinigen van het lichaam is essentieel voor een goede gezondheid.

Pancha Karma: Reinigingskuur

Een effectieve manier om ama te verwijderen is de Pancha Karma kuur, een klassieke Ayurvedische reinigingskuur. Deze bestaat uit een combinatie van behandelingen zoals klisma’s, oliemassages en zweten om afvalstoffen uit het lichaam te verwijderen.

Praktische Ayurvedische tips

Hier zijn enkele praktische Ayurvedische regels die hun waarde hebben bewezen:

• Drink alleen als je dorst hebt.
• Eet niet als je dorst hebt, en drink niet als je honger hebt.
• Bij weinig trek, nuttig iets zuurs of scherps voor het eten.
• Vermijd drinken tijdens het eten bij zwakke vertering.
• Eet na zonsondergang geen yoghurt of kaas.
• Gebruik voeding nooit als straf of beloning voor kinderen.

Ayurveda biedt een unieke en persoonlijke benadering van gezondheid en welzijn. Door rekening te houden met je specifieke dosha en het in balans houden van de srotas, kan je op een natuurlijke manier je gezondheid verbeteren en behouden.